malzemelerin iç yapılarına baktıgımızda;
-malzemelerin maddelerden,
-maddelerin de atomlardan oluştugunu görürüz.
-atom ve moleküller, sıcaklık derecesinin azlık veya çokluguna göre üç değişik yerleşim düzeninde bulunur.
-buna göre madde;
-gaz
-sıvı
veya
-katı
konumda olabilir.
Gaz Maddeler
-gaz haldeki maddeler ayrık düzende ve birbirini çekemeyen bağımsız moleküllerden oluşur.
-belirli biçim ve hacimleri yoktur.
-bulundukları kabı tamamen doldururlar.
-kabın iç yüzeylerine çarparak bir basınç oluştururlar.
Sıvı maddeler
-sıvı haldeki maddelerin molekülleri gazlara göre daha yakın konumdadır. ancak aralarında boşluklar vardır.
-kayma kuvvetlerine karşı koyamadıkları için sıvılar akışkandır.
-bulundukları kabın biçimini alırlar.
-hacimleri olmasına karşın, belirli şekilleri yoktur.
Katı maddeler
-katı haldeki maddelerde atomlar ve moleküller birbirine çok yakın konumdadır.
-belirli bir düzende yerleşerek maddeye şekil verirler.
-bu nedenle katı maddelerin hem hacmi hem de belirgin bir şekli vardır.
-atomlar arasındaki bağlar nedeni ile kayma kuvvetlerine karşı koyarak kolay kolay dağılmak istemezler ve şekillerini korumak için etkiler karşı direnç gösterirler.
Malzemelerin İçyapısı
malzemelerin iç yapıları;
1- moleküllü içyapılar
2- kristalli içyapılar
3- karma içyapılar
1- moleküllü içyapılar
-moleküllü içyapılar iki ayrı molekülün birleşmesi (kondansasyon) veya bir molekülün kendinden küçük parçalara bölünerek büyümesi (polimerizasyon) sonucu zincir bağları şeklinde meydana gelir. (ahşap, plastik vb)
-ayrıca, moleküller arasında çekim kuvvetleri vardır.
-aynı tür moleküller arasındaki çekime kohezyon, farklı moleküller arasındaki çekime ise adezyon denir.
-katı maddelerde kohezyonun büyük değerlerde olması katının şeklini korumasını, sıvılarda kohezyon kuvvetleri ise moleküllerin belli bir hacim içinde kalmalarını sağlar.
Ahşap
ahşap; karbon, hidrojen ve oksijenden oluşan selüloz ve ligninin meydana getirdiği hücresel yapısı nedeniyle;
-moleküllü,
-heterojen ve anizotrop,
-boşluklu,
-özgül ağırlığı düşük,
-ısı, elektrik ve sesi iyi iletmeyen malzemedir.
2- Kristalli içyapılar
-atomların üç boyutlu bir kafes sisteminde ve denge konumu uzaklıgında yer almaları sonucu, düzgün sıralar halinde dizilmesi ile oluşur. (metaller)
Metaller
metaller, düzgün kristal yapıları nedeniyle;
-homojen ve izotrop,
-dolu,
-özgül ağırlıkları yüksek,
-dirençli,
-serbest elektronlarının hareketi nedeniyle de ısı, elektrik ve sesi ileten malzemelerdir.
-dövme veya çeşitli ısısal işlemlerle kristal yapılarını sıkıştırmak, böylece dirençlerini artırmak mümkündür.
-kristal aralıkları nedeniyle, metaller saf iken dirençleri düşüktür.
-alaşım halinde iken, alaşıma giren metal, kristal aralıklarını doldurdugundan direnç yüksek bir değer alır.
3- Karma içyapılar
-bazı maddelerin iç yapılarında atomlar düzensiz diziliş içindedir. bu tür maddeler karma içyapılardır. (bazı doğal taşlar, yapay taş (beton), pişmiş toprak ve cam)
Karma içyapılı malzemeler
-bu tür malzemelerin birçoğu, bir veya birkaç metalin metal olmayan bir elementle (genellikle oksijen) birleşmesi sonucu meydana gelmiştir.
-yapıları, büyük moleküller içinde atomların birbirine iyon bağları ile bağlanmaları sonucu oluşur.
-serbest elektronlarının olmaması nedeniyle, ısı ve elektriğe karşı geçirimsizdirler.
-iyon bağlarının kuvvetli oluşu ergime noktalarının yüksek olmasına yol açar.
-yapılarının düzensizliği nedeniyle gevrek yapılıdırlar.
-boşluklarının bulunması nedeniyle basınç direncine oranla çekme dirençleri düşüktür.
-her noktada aynı derecede ısınmadıklarından dolayı ısısal gerilimlere karşı dayanıksızdırlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder